Bọ trĩ là loại bệnh hại rất nguy hiểm và phổ biến với nhà nông. Chúng thường tấn công các loại cây như lúa, dưa hấu, dưa leo, xoài, hoa hồng…làm suy giảm sức sống và khiến cây kém phát triển do nhựa bị hút chích hết, không đủ nuôi sống cây.
Chính vì những tác hại và khả năng gây hại khôn lường của bọ trĩ mà bạn cần có biện pháp xử lý phù hợp, tiêu diệt chúng càng sớm càng tốt, nếu để chúng gây hại trên diện tích lớn rồi thì rất khó. Cùng #higlumcom tìm hiểu về cách xử lý bọ trĩ gây hại trong bài viết hôm nay nhé!
Table of Contents
Bọ trĩ hại cây hoa hồng
Dấu hiệu của bệnh
Đặc tính của bọ trĩ là chúng rất thích hút chích nhựa trên lá non. Chính vì vậy bạn quan sát thấy có vết chích trên lá non, lá non bị biến dạng, sức sống cây kém thì khả năng cao là cây đã bị bọ trĩ tấn công. Nếu bị nặng hơn chồi non sau khi nhú bị cháy đen lập tức.
Để nhận biết bọ trĩ có gây hại trên hoa hay không bạn chú ý quan sát cuống hoa. Bởi bọ trĩ thường hút nhựa ở đầu cuống hoa, khiến cho đầu teo tóp lại, hoa nở biến dạng và teo nhỏ.
Những bông hoa bị bọ trĩ tấn công có kích thước chỉ bằng ⅕ – 1/10 kích thước hoa thông thường. Hoa cũng là nơi mà bọ trĩ tập trung tấn công nhiều nhất. Mỗi nụ có tới 40 – 50 con đu bám.
Ở mặt dưới của những chiếc lá trưởng thành xuất hiện những quầng đen loang lổ. Bên cạnh đó lá vàng nhanh, rụng nhiều, màu sắc không tươi thắm.
Bọ trĩ đeo bám thành bầy và thay phiên nhau hút chích nhựa trên cây. Bị cây bị hút đi nhựa không đủ để duy trì sự sống nên lá cây bị biến dạng nhanh chóng, cây kiệt sức dần và chết nhanh chóng.
Chính vì vậy việc xử lý bọ trĩ rất quan trọng. Để xử lý bọ trĩ thành công trên cây hoa hồng cần có sự kiên trì và nên thay đổi thuốc thường xuyên để tránh tình trạng kháng thuốc.
Các loại thuốc trị bệnh trên cây hồng leo
Thảo mộc trị sâu rầy
Chiết xuất lên men từ các loại thảo dược có vị cay, tính nóng nhưu tỏi, gừng ớt là loại thuốc trị sâu rầy có nguồn gốc tự nhiên hiệu quả để xua đuổi các loại sâu, rầy, rệp và bọ trĩ phá hoại cây trồng.
Thành phần của loại thảo mộc trị sâu rầy này gồm có gừng, tỏi, ớt, rỉ đường và dung môi.
Cách thực hiện:
Bạn pha 20ml dung dịch trên với 2 lít nước, khuấy đều rồi phun lên lá. Cứ cách 2 tuần tiến hành phun 1 lần để điều trị dứt điểm. Nếu bệnh nặng có thể phun 1 tuần 1 lần.
Radiant
Radiant là một loại thuốc đặc trị bọ trị rất phổ biến. Nó được chiết xuất từ các thành phần thiên nhiên thông qua quá trình lên men và bán tổng hợp hiện đại nhất. Tác dụng phòng ngừa và điều trị bệnh bọ trĩ trên hoa hồng leo của loại thuốc này rất hiệu quả.
Thành phần: Spinetoram 60g/L và dung môi, phụ gia đủ cho liều lượng 1 lít thuốc phun.
Cách dùng: Bạn pha loãng 2ml thuốc rồi đổ vào bình 2l. Tiến hành phun trên lá toàn ộ vườn hồng. Nếu để phòng ngừa thì phun 2 tuần 1 lần, nếu để điều trị thì phun 1 tuần 1 lần.
Regent
Regent là loại thuốc đặc trị bọ trĩ. Bên cạnh đó loại thuốc này còn hiệu quả để trừ nhiều loại sâu bệnh khác như sâu đục thân, sâu cuốn lá, bọ xít, rầy rệp, nhện long nhung, rầy nâu…
Thành phần:
- Fipronil 800g/kg
- Phụ gia 200g/kg.
Cách thực hiện:
Bạn hòa 0,2g thuốc với 2l nước rồi tiến hành phun trên lá. Nếu muốn phòng ngừa thì phun 2 tuần 1 lần, còn muốn điều trị thì phun 1 tuần 1 lần.
Confidor
Confidor chắc chắn là cái tên không thể bỏ qua khi nhắc đến các loại thuốc trị bọ trĩ. Confidor là một loại thuốc trừ sâu dạng lòng. Loại thuốc này được đặc chế để trừ côn trùng chuyên hút chích gây hại cho cây trồng.
Loại thuốc này có hiệu lực cao và hiệu quả kéo dài. Bên cạnh đó thuốc cũng có tác dụng tăng khả năng chống chọi với các điều kiện ngoại cảnh bất lợi của cây trồng.
Thành phần:
- Imidacloprid 100g/L
- Phụ gia 900g/L.
Cách thực hiện:
Bạn hòa 2ml thuốc vào 2l nước rồi đổ vào bình phun. Tương tự tiến hành phun 2 tuần 1 lần nếu muốn phòng ngừa và 1 tuần 1 lần nếu muốn điều trị bệnh.
Tác hại của bọ trĩ với cây lúa
Đặc điểm hình thái của bọ trĩ trên lúa
Loài bọ trĩ gây hại cho lúa có trứng hình bầu dục. Khi mới để chúng có màu trong suốt, chuyển sang màu vàng nhạt khi sắp nở.
Sâu non khi mới nở có thân trong suốt. Trải qua lần lột thứ nhất nó có màu vàng nhạt. Cơ thể của chúng hình ống, đầu nhỏ hơn ngực, có râu và râu dài không quá ½ cơ thể.
Khi sâu thành nhộng sẽ có màu vàng sẫm, không di chuyển và thường hóa nhộng ngay trong những chiếc lá đã cuốn lại.
Những con trưởng thành mới vũ hóa và có màu nâu sáng. Về sau chuyển sang màu đen bóng. Những con trưởng thành di chuyển rất nhanh nhẹn, thường bò cong bụng trên mặt lá để tiến lên phía trước. Phần râu đầu hình chuỗi hạt với 7 đốt, đốt ở gốc thường to hơn các đốt khác. Phần đầu hơi giống hình chữ nhật, mắt thuộc kiểu mắt kép, bé. Những con bọ trĩ đực có kích thước lớn hơn bọ trĩ cái.
Đặc điểm sinh thái, sinh học của bọ trĩ trên lúa
Một con bọ trĩ có vòng đời khoảng 11 – 15 ngày. 4 – 5 ngày đầu là giai đoạn trứng. 5 – 8 ngày tiếp là giai đoạn sau non. 2 – 3 ngày sau là giai đoạn tiền nhộng và nhộng. Còn 10 – 20 ngày sau là giai đoạn trưởng thành.
Mỗi con bọ trĩ cái trưởng thành mỗi lứa đẻ từ 3 – 160 quả trứng. Thông thường chúng sẽ đẻ trứng trong 5 – 7 ngày. Mỗi năm sẽ đẻ khoảng 8 – 10 lứa và sẽ có 2 lứa đầu tiên phát sinh trên có. Lứa thứ 2, 3 và 6 là những lứa quan trọng nhất. Nhiệt độ 15 – 25 độc C là nhiệt độ lý tưởng để bọ trĩ phát triển.
Đặc điểm của bọ trĩ là chúng sinh trưởng rất mạnh khi trời nóng, đặc biệt là những năm hạn hạn. Những con bọ trĩ trưởng thành có khả năng kháng thuốc cao, rất khó trị dứt điểm. Tuy nhiên khi trời mưa số lượng bọ trĩ sẽ giảm mạnh.
Bọ trĩ hại trên lúa gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho người nông dân trồng lúa. Cả bọ trĩ non và bọ trĩ trưởng thành đều hút nhựa ở lá và hoa khiến cho cây lúa sinh trưởng kém, còi cọc, phát triển yếu ớt, hoa lúa không thụ phấn được.
Nếu có những điểm trắng nhỏ xuất hiện dày trên lá thì đó là biểu hiện cây đang bị hại. Khi lá bị hại nặng chóp lá sẽ có biểu hiện khô vàng và cuốn quăn lại, nhanh chóng lan dầu ra cả lá. Cả lúa nước và lúa cạn đều có nguy cơ bị bọ trĩ hại.
Thuốc trị bọ trĩ trên lúa
Để phòng ngừa và tiêu diệt bọ trĩ cần chú ý vệ sinh đồng ruộng, dọn sạch cây cỏ ở các bờ ruộng hoặc sơn bờ ruộng. Khi cấy lúa cấy với mật độ vừa phải, không nên cây quá dày hay để ruộng khô không có nước.
Các thiên địch có khả năng tiêu diệt bọ trị tự nhiên. Chính vì vậy bạn nên ưu tiên sử dụng các loại thuốc thảo mọc trước để bảo vệ thiên địch. Nếu mật độ bọ trĩ cao buộc phải chuyển sang sử dụng các loại thuốc hóa học phun khi bọ trĩ phát sinh rộ. Một số loại thuốc bạn nên dùng là: Selecron 50EC, Actara 25WP, Regent 800WG, Hopsan 75ND, Polytrin 440ND…
Bọ trĩ làm hại dưa hấu
Những đặc điểm của bọ trĩ gây hại lên dưa hấu
Loài bọ trĩ gây hại trên dưa hấu cả khi trưởng thành và khí còn non đều có cơ thể rất nhỏ, chiều dài chỉ khoảng 1mm. Bọ trưởng thành có màu vàng nhạt hoặc vàng đậm, cuối bụng thon, có cạnh và cánh như những sợi tơ mảnh. Những con bọ non không có cánh, hình dáng không khác bọ trưởng thành có màu vàng nhạt.
Bọ trĩ gây hại trên lá thường sống ở đọt non hoặc mặt dưới của lá non. Những con bọ trưởng thành di chuyển rất nhanh và đẻ trứng trong mô mặt dưới lá.
Bọ trĩ ký sinh và hút nhựa trên cây, khiến cho lá non xuất hiện những đốm nhỏ màu vàng nhạt và xoăn lại. Nếu mật độ bọ trĩ xuất hiện lớn sẽ khiến cho hoa rụng, không đậu quả hoặc quả không lớn, lá vàng, khô héo, cây cằn cỗi, yết ớt. Khi đã gây hại nặng đọt cây dưa hấu sẽ bị non sượng, ngóc đầu lên cao mà người dân hay gọi là dưa “đầu lân”. Loài bọ trị cũng là con đường lây truyền bệnh khảm trên cây.
Trong điều kiện thời tiết nóng và khô, bọ trĩ phát triển rất mạnh, sức đề kháng thuốc cũng tốt. Khi phát triển thành dịch trên quy mô rộng sẽ rất khó kiểm soát bệnh.
Trung bình vòng đời của 1 con bọ trĩ khoảng 15 – 18 ngày, khá ngắn nhưng mức độ gây hại lại lớn.
Thuốc trị bọ trĩ trên dưa hấu
Để phòng ngừa bọ trĩ trên dưa hấu bạn chú ý đố các tàn dư thực vật sau mỗi vụ trồng và chăm sóc cây dưa hấu thật tốt.
Khi phun thuốc phun vào lúc chiều mát, phun kỹ ở đọt cây nơi bọ trĩ hay ký sinh và phan đồng loạt trên toàn bộ cánh đồng dưa hấu. Một số loại thuốc mà bạn nên sử dụng là: Oncol 25WP, Oncol 20EC, Mospilan 3 EC, Mospilan 20SP, Lannate 40SP…
Dưa leo bị bọ trĩ làm hại
Dưa leo có những đặc điểm bị bọ trĩ gây hại
Bọ trĩ gây hại trên cây dưa leo thường tập trung vào giai đoạn cây con đến khi cây ra hoa và kết trái. Chúng gây hại trên nhiều bộ phận của cây, nhất là bộ phận còn non, phần gân lá và cả mặt dưới lá khiến cho lá có màu vàng và xoăn lại.
Bộ trĩ gây hại ở thân hút chích nhựa ở búp non khiến cho búp nọn kém phát triển, khô héo dần và chết.
Bọ trĩ hút chích nhựa làm rụng hoa và quả non, giảm năng suất vụ. Ngoài ra bọ trĩ còn là bên trung gian truyền bệnh khiến lá bị xoăn và chùn ngọn.
Các cách phòng trừ bọ trĩ
Bọ trĩ khi đã gây hại nặng sẽ rất khó diệt. Chinh vì vậy cách tốt nhất là nên thực hiện các biện pháp phòng trừ bọ trĩ ngay từ sớm bằng cách chăm sóc tốt cho cây. Cào mùa khô bọ trĩ phát triển mạnh hơn nên chú ý tưới nước đều đặn giúp cho ruộng dưa luôn mát mẻ, ẩm ướt.
Ở các vùng chuyên canh bọ trĩ gây hại rất nặng, do đó không nên trồng đồng loạt hay trồng gối vụ. Trước khi trồng kiểm tra đất thật kỹ để phát hiện sớm các ấu trùng bọ trĩ.
Một số loại thuộc hiệu quả để phòng ngừa bọ trĩ đó là: oncol 20ND, Bassa 50ND, Pegasus 500SC…
Thuốc đặc trị bọ trĩ trên dưa leo
Đặc tính của bọ trĩ là chún mau quên thuốc và kháng thuốc mạnh. Do đó bạn nên dùng các loại thuốc có tác dụng mạnh và thường xuyên đổi mới các loại thuốc. Bạn phun thuốc trên cả ruộng dưa lẫn bờ cỏ 2 bên.
Bọ trĩ gây hại lên cây xoài
Đặc điểm của bọ trĩ gây hại cho cây xoài
Bọ trĩ là loài gây hại rất phổ biến ở xoài. Mặc dù kích thước của chúng rất nhỏ nhưng bạn có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Bọ trĩ có thân hình thon dài, di chuyển linh hoạt, đặc biệt là miệng cứng, khỏe, đục thủng các phần non của cây để hút chích nhựa.
Bọ trĩ hút chích ở mặt dưới lá khiến cho lá phát triển biến dạng, cong queo, hai mép cụp xuống. Bọ trĩ hút chích ở chồi non khiến cho chồi không phát triển được. Bọ trĩ hút chích trên hoa khiến cho hoa khô héo và rụng hàng loạt.
Nếu bọ trĩ gây hại trên quả sẽ khiến cho phần da quả gần cuống có màu xám đậm, quả bị biến dạng, sần sùi, giảm cả chất lượng lẫn năng suất.
Thời tiết khô nóng tạo điều kiện thuật lợi cho bọ trĩ sinh trưởng, chúng phát triển rất mạnh trong những mùa nắng ở miền Nam. Tuy nhiên đât lại là thời điểm xoài ra chồi mới, kết hoa và đậu quả. Chính vì vậy cần phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa và diệt trừ bọ trĩ ở cây xoài. (nguồn : higlumcom)
Vòng đời của bọ trĩ ngắn, chỉ khoảng 13 – 20 ngày nhưng chúng đẻ trứng nhiêu và phát triển nhanh, sức gây hại lớn. Do đó bạn cần thường xuyên quan sáy và kiểm tả cây, nếu thấy dấu hiệu của bọ trĩ phải tiến hành các biện pháp loại trừ ngày. Kiểm tra bằng cách dùng 1 tờ giấy trắng hứng dưới rồi lắc nhẹ đọt non hoặc chồi hoa, nếu thấu có chấm đen là có bọ trĩ.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh trĩ hại xoài
Khi tưới bạn nên dùng vòi xịt cao áp để phun mạnh lên cây khiến cho bị trĩ bị rửa trôi. Ngoài ra cũng nển sử dụng một số loại thuốc sau để trừ bọ trĩ: Comda 250EC và Comda Gold 5WG, Secsaigon 10EC, Secsaigon 25EC, Sagometro 50WG, Sairifos 585EC, dầu khoáng SK Enspray 99EC …