Bọ xít xanh – đặc điểm, nguyên nhân và cách trị dứt điểm

Trên các loại cây trồng có múi như cam, quýt, chanh, bưởi thường xuyên bị gây hại bởi bọ xít xanh. Bọ xít xanh xuất hiện không chỉ gây ra mùi hôi khó chịu mà nó còn gây hại trên cây trồng, làm giảm chất lượng và sản lượng. Ở mỗi nhóm cây trồng khác nhau, đặc tính và mức độ gây hại của loài bọ này lại khác nhau.

Nếu không có phương phương pháp ngăn ngừa và diệt trừ hiệu quả thiệt hại sẽ rất lớn. Trong bài viết hôm nay, cùng #higlumcom tìm hiểu về bọ xít xanh và cách xử lý bọ xít xanh gây hại nhé!

Tìm hiểu về bọ xít xanh

Đặc điểm hình thái của bọ xít xanh:

– Trứng bọ xít xanh hình trống. Khi mới đẻ trứng sẽ có màu xanh, về sau chuyển dần sang màu hồng xám và chuyển sang màu đỏ khi chuẩn bị nở. Bọ xít xanh đẻ trứng thành từng hàng ngay ngắn vào thân, lá, tạo nên cá ổ trứng.

Đặc điểm của bọ xít xanh
Đặc điểm của bọ xít xanh (nguồn : higlumcom)

– Trứng nở thành sâu. Sâu non mới nở có màu vàng, mắt đỏ và chân, râu thì trong suốt. Khi chuyển sang tuổi 2 sâu non sẽ bắt đầu ăn. Ở tuổi 2 sâu đã có chân, đầu, ngựa, mép ngoài bụng có một điểm vàng. Những con sâu non ở tuổi, 3, 4, 5 cơ thể hình bầu dục có màu xanh và các chấm đen,chấm trắng rõ hơn.

– Những con bọ xít xanh trưởng thành thân hình khiến, màu xanh nhạt, trên bụng có nhiều chấm đen, mắt màu đen hoặc đỏ đen và cánh thì che phủ hết bụng.

Xem thêm  Bệnh héo xanh là gì? nguyên nhân, cách phòng trừ hiệu quả

Đặc điểm sinh học, sinh thái và gây hại của bọ xít xanh:

a. Bọ xít xanh có đặc điểm sinh học, sinh thái gì?

Một con bọ xít xanh có vòng đời khoảng 65 – 70 ngày. Trong đó 5 – 7 ngày là giai đoạn trứng, 20 – 30 ngày là giai đoạn sâu non và giai đoạn trưởng thành có thể kéo dài đến vài tháng.

Thời điểm giao phối của những con bọ xít trưởng thành diễn ra vào ban ngày, khoảng 9 – 10 giờ sáng. Bọ xít cái đẻ trứng thành từng ổ, mỗi ổ có từ 30 – 130 trứng. Mỗi con bọ xít cái có thể đẻ từ 50 – 500 trứng,

Bọ xít xanh trưởng thành có tập trình qua đông và quá đông ở trong tàn dư lá cây, vỏ cây hoặc khu vực kín đáo khác. Vào mùa xuân, thời tiết ấm áp dần lên chúng sẽ chui ra khỏi nơi ẩn nấp, bắt đầu lớn nhanh, phá hoại và sinh sản. Sau khi trưởng thành khoảng 3 – 4 tuần những con cái bắt đầu đẻ trứng. Bọ xít trưởng thành di chuyển nhanh nhẹn và đi xa hàng cây số. Những con bọ xít trưởng thành cũng rất thích những nơi sáng đèn.

b. Điều kiện phát sinh của bọ xít xanh: 

  • Thời gian: Mùa xuân và mùa hè
  • Thời điểm: Bọ xít xanh gây hại ở những vụ mùa sớm và vụ xuân muộn. Bọ xít xanh thường di cư hàng loại từ ruộng rau sang ruộng lúa nên những ruộng lúa nằm gần ruộng rau sẽ bị hại nặng hơn.
  • Bọ xít xanh gây hại trên nhiều loại cây trồng từ cây nông nghiệp ngắn ngày, cây nông nghiệp dài ngày cho đến cây lương thực, thực phẩm. Lúa cũng là đối tượng gây hại của bọ xít xanh. Bọ xít xanh khiến cho lúa bị lép lửng, kém phát triển.

Các loại cây bị bọ xít xanh gây hại

Bọ xít xanh gây hại trên cây có múi

Bọ xít xanh thuộc Họ Pentatomidae, Bộ Hemiptera, có tên khoa học là Rhynchocoris humeralis. Ở một số vùng miền người ta còn gọi nó là bọ xít cam hoặc con bù hút cam.

Xem thêm  Bệnh sương mai là gì? cách phòng và trị bệnh trên các loại cây

a. Đặc điểm hình thái

Trứng

Trứng của bọ xít xanh gây hại trên cây có múi có hình tròn, màu trắng trong. Một thời gian sau trứng chuyển dần sang màu vàng nhạt. Khi sắp nở ở phần đầu trứng có màu đen. Trứng sẽ nở sau 6 – 7 ngày kể từ khi đẻ.

Ấu trùng

Trứng nở thành ấu trùng. Ấu trùng khi mới nở có kích thước rất nhỏ, chỉ khoảng 2 – 3mm. Ấu trùng ban đầu sẽ tập trung quanh ổ trứng, về sau sẽ phân tán dần ra các bộ phận của cây để hút nhựa. 

Thành trùng (Con trưởng thành)

Những con trưởng thành có hình ngũ giác, thân bóng, màu xanh lá cây. Kích thước không quá lớn, dài khoảng 2 cm và rộng khoảng 1,5 cm. Hai bên ngực của nó có hai gai nhọn, hai bên mép bụng có rìa hình răng cưa và kim chích dài đến cuối bụng. Có một đường nổi rõ rệt ở chính giữa mặt bụng.

Cần phải phát hiện và diệt trừ sớm để tránh ảnh hưởng tới năng suất
Cần phải phát hiện và diệt trừ sớm để tránh ảnh hưởng tới năng suất

b. Đặc điểm sinh học

Vòng đời của bọ xít xanh khoảng 65 – 70 ngày. Thời gian trứng khoảng 5 – 7 ngày, vào mùa đông có thể kéo dài 14 – 27 ngày. Thời gian ấu trùng là 20 – 30 ngày. Và khi trưởng thành chúng có thể sống được nhiều tháng.

Mỗi con bọ xít xanh cái có thể đẻ từ 50 – 500 trứng. Chúng thường đẻ trên vỏ trái hoặc những lá nằm gần trái.

Loài bọ xít xanh có tập tinh qua đông, những con trưởng thành sẽ chui ra khỏi nơi ẩn nấp và phá hoại khi thời tiết sang xuân ấm áp.

Những con bọ xít trưởng thành thích ánh đèn và khả năng di chuyển xa hàng km.

c. Đặc điểm gây hại

Cả những con bọ xít trưởng thành lẫn ấu trùng đều có khả năng gây hại. Chúng dùng vòi để hút chích nhựa trên quả khi còn rất nhỏ khiến quả nhanh chóng bị vàng và rụng.

Bọ xít tấn công những quả lớn khiến cho quả bị thối. Những vết chích trên quả do bọ xít gây ra thu hút nấm và các loại vi sinh vật khác gây hại.

Nếu mật độ bọ xít cao bạn sẽ ngửi thấy mùi hôi đặc trưng của nó rất nồng khi đi vào vườn.

Xem thêm  Bệnh xoăn lá do đâu? cách trồng và và trị xoăn lá hiệu quả

d. Biện pháp phòng trừ bọ xít xanh gây hại trên cây có múi

Để phòng ngừa bọ xít xanh gây hại trên các cây có múi bạn lưu ý những điều sau:

Không trồng cây với mật độ quá dày

Các cành là già khô, héo úa phải cắt bỏ ngay, làm cỏ thường xuyên để vườn cây được thông thoáng, hạn chế nơi trú ngụ của bọ

Có thể sử dụng vợt để bắt bọ xít xanh vào sáng sớm hay chiều mát

Kiểm tra thường xuyên khu vườn, nếu phát hiện thấy ổ trứng bọ xít phải thu gom và đem đi tiêu hủy ngay

Một số loại thiên địch mà bạn có thể sử dụng để tiêu diệt bọ xít xanh tự nhiên như: nhện bắt mồi, kiến vàng Oecophylla smaragdina, ong ký sinh Trissolcus latisulcus, Anastatus spp và nấm ký sinh Beauveria

Để tăng sức đề kháng cho cây và nâng cao khả năng kháng bệnh hại bạn dùng chế phẩm sinh học EMINA để phun cho cây. Cách pha như sau: Pha 1 – 2 lít chế phẩm vào 200 lít nước, cứ cách 10 – 15 ngày phun 1 lần.

Bọ xít gây hại trên mật độ lớn phải sử dụng các loại thuốc hóa học như:

  • Altach 5EC, Cyper 25EC (pha 250 ml/200 lít nước)
  • Takare 2EC (pha 400 ml/200 lít nước) 
  • Nouvo 3.6EC (125 ml/200 lít nước)
  • Hopsan 75EC (pha 500 ml/200 lít nước),…

Bọ xít xanh gây hại trên  lúa

Loài bọ xít gây hại trên lúa có tên khoa học là Nezara viridula). Nó thuộc Họ Pentatomidae, Bộ Hemiptera.

a. Đặc điểm hình thái

Bọ xít gây hại trên lúa ở giai đoạn trứng có hình trồng. Kích thước mỗi trứng dài khoảng 1,2mm và rộng 0,8mm. Trứng khi mới đẻ có màu xanh, về sau chuyển sang màu hồng xám và chuyển sang màu đỏ khi sắp nở.

Trứng nở thành sâu non. Sâu non khi mới nở co màu vàng, chân và râu trong suốt và mắt thì đỏ. 

Những con bọ trưởng thành có hình tam giác như cái khiên, màu xanh nhạt. Kích thước mỗi con dài khoảng 15 – 16mm, rộng 8 – 9mm, trên bụng có nhiều chấm đen, mắt màu đỏ đen hoặc đen, cánh khá rộng che phủ hết các đốt bụng.

b. Đặc điểm gây hại

Mùa hè, mùa xuân, vụ mùa sớm và xuân muộn là thời điểm mà bọ xít xanh gây hại chủ yếu

Những cây lúa khi mới bị hại sẽ đẻ nhánh kém, bụi còi cọc, kém phát triển. Khi đã bị nặng sẽ khô vàng, hạt lúa lép.

Bọ xít thường ẩn nấp trong những bẹ lá, bạn phải vạch bẹ ra mới thấy được chúng (nguồn : higlumcom)

c. Biện pháp phòng trừ bọ xít xanh hại lúa

Dọn sạch cỏ và tàn sư của vụ trước

Phát hiện ổ trứng phải đem đi tiêu hủy ngau.

Để tiêu diệt bọ xít xanh có thể lấy lá xoan ngâm nước 1 ngày rồi cắm quanh ruộng. Nếu bị hại nặng phải dùng thuốc hóa học.

4.6/5 - (11 votes)