Cây lạc tiên còn được biết đến là dây nhãn lồng theo cách gọi của người dân đồng bào miền Nam. Đây cũng là một vị thuốc nam được sử dụng phổ biến với nhiều công dụng như an thần, thanh nhiệt và làm mát gan.
Đặc biệt, khả năng điều trị mất ngủ của loài cây này vô cùng tuyệt vời đối với người sử dụng. Cùng #higlum khám phá nhiều thông tin hơn về cây lạc tiên trong bài viết này nhé!
Table of Contents
Tìm hiểu thông tin cơ bản về cây lạc tiên
Đặc điểm và phân bố
Cây thuốc quý này thuộc nhóm cây thân thảo, dây leo, thường dài từ 7 – 10m. Thân cây mềm, bên trong rỗng và bên ngoài được nhiều lông bao phủ.
Lá cây hình tim với chiều dài 6 – 10cm và rộng 5 – 8cm. Lá mọc so le nhau và có lông mịn ở phần mép. Phiến lá lượn sóng, xẻ làm 3 thùy, thùy ở giữa cao hơn so với 2 thùy bên. Cuống lá cây dài 7 – 8cm và phần đầu tua cuốn thành hình lò xo độc đáo.
Hoa lạc tiên 5 cánh, mọc đơn và mang sắc trắng hay tím nhạt. Cây có quả mọng, hình trứng dài khoảng 3cm. Vỏ quả mỏng, có màu vàng và mùi thơm khi chín. Lá bắc của cây như một cái bao bên ngoài có khả năng bắt giữ côn trùng để bảo vệ phần hoa và quả.
Nguồn gốc của cây từ vùng Tây Nam Hoa Kỳ, Nam Mỹ, Trung Mỹ, vùng Caribe và Mexico. Về sau, cây được du nhập khắp nơi trên thế giới và vào các vùng nhiệt đới, có cả Đông Nam Á.
Ở nước ta, cây xuất hiện ở rất nhiều nơi từ vườn ruộng, đồng bằng đến khu vực trung du miền núi. Lạc tiên sinh trưởng ở dạng dây leo và bám vào các cây xung quanh tạo thành bụi.
Sau khi thu hái toàn cây, bạn đem phơi nắng hoặc sấy khô. Ngoài ra, người ta còn hái ngọn cây non tươi để làm rau ăn.
Lưu ý về phân loại cây lạc tiên
Bên cạnh cây lạc tiên dùng để chữa bệnh, cũng có 3 loài khác cùng tên với các đặc điểm khác như sau:
Giống Lạc Tiên Tây
Thân cây có rãnh dọc với vỏ ngoài xám nhạt và chuyển dần thành màu đỏ tía. Lá cây cũng mọc so le, có tua cuốn và mép lá răng cưa. Hoa to có thể có nhiều màu như trắng, tím hoặc hơi hồng. Quả chín có màu vàng, vị chua và giàu vitamin nên có tác dụng giải khát, thanh nhiệt rất tốt.
Giống Lạc Tiên Trứng
Thân cây mềm, hình trục, có rãnh dọc và phủ nhiều lông thưa. Loài này có lá mọc so le nhau với bề mặt lá nhẵn, phần mép có răng cưa. Gốc lá có hình tim khác với phần đầu lá nhọn.
Hoa cây lạc tiên trứng mọc riêng rẽ ở kẽ lá. Khi chín, quả mọng có màu vàng cam. Dịch chiết ra từ quả có thể dùng trong thực phẩm, pha chế đồ uống, đồ hộp, bánh kẹo,… Ngoài ra, quả của loại cây này còn được sử dụng như một loại thuốc bổ với tác dụng kích thích thần kinh.
Giống lạc tiên Nam Bộ
Cành cây trông hơi dẹt và có khía rãnh. Dáng lá thuôn hẹp, hơi tròn ở phần gốc và đầu lá. Phiến lá nguyên, mặt trên nhẵn trong khi mặt dưới có ít lông bao phủ. Cụm hoa lạc tiên Nam Bộ màu trắng và có quả nhỏ. Lưu ý, loài cây này không có tác dụng an thần.
Có nên sử dụng lạc tiên không? Tác dụng của lạc tiên là gì?
Trị bệnh mất ngủ
Bài thuốc 1: Mỗi ngày hái phần lá và ngọn non đem luộc hoặc nấu canh. Sử dụng trong bữa ăn hàng ngày sẽ giúp bạn nhanh chóng có giấc ngủ ngon.
Bài thuốc 2: Lấy cả thân và lá lạc tiên đem rửa sạch, thái khúc chừng 3cm. Sao vàng hạ thổ rồi tán thành bột mịn. Trộn khoảng 5kg bột lạc tiên cùng với 1 bát nước trà đen đặc để tạo thành hỗn hợp sền sệt. Sau đó, bạn làm thành viên bằng hạt ngô. Mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 5 viên, liên tục trong 2 – 3 tháng.
Trị ho
Sắc 3 – 15g lá lạc tiên lấy nước uống hàng ngày. Tiến hành uống liên tục cho đến khi cơn ho hết hẳn.
Bồi bổ hệ thần kinh
Lấy 8 – 10g lá lạc tiên để sắc lấy nước uống hàng ngày thay trà. Bạn có thể sử dụng kết hợp với tâm sen, lá vông, lá dâu tằm để nấu thành dạng cao lỏng. Uống mỗi ngày khoảng 2 – 5g trước khi ngủ.
Giúp trợ tim, an thần
Sử dụng 20g lá lạc tiên, 12g mỗi loại lá vông và hạt sen, lá dâu tằm, lá tre và táo nhân sao 10g mỗi vị cùng 6g xương bồ và 6g cam thảo. Đun hỗn hợp trên trong 600ml nước cho đến khi lượng nước còn khoảng 200ml. Dùng uống mỗi ngày 1 thang.
Tốt cho phụ nữ thời kỳ mãn kinh
Đem sao hạ thổ hỗn hợp gồm 500g lá lạc tiên, 300g thiên lý và 100g đọt mướp đắng. Sau đó, bạn đem tán thành bột mịn.
Tiếp theo, bạn lấy 50g đậu xanh rang chín rồi tán bột mịn. Tiến hành trộn đều cả 2 loại bột trên. Mỗi lần uống, bạn lấy khoảng 3 thìa bột này pha với 100ml nước sôi. Thực hiện như vậy liên tục trong 10 ngày sẽ có hiệu quả.
Giảm căng thẳng, mệt mỏi
Sử dụng khoảng 300g cả phần thân và lá cây lạc tiên đã được phơi nắng hai lần cùng 200g rau bắp và 100g rau má đem đi sao vàng hạ thổ.
Cho tất cả các nguyên liệu vào đun cùng 500ml nước và một chút muối hạt. Bạn đun nhỏ lửa trên bếp cho đến khi lượng nước còn 200ml. Chia thành 2 lần uống trong ngày vào buổi trưa và buổi tối. Uống liên tục trong 7 ngày để đạt được tác dụng mong muốn.
Bổ sung nhiều vitamin
Hình dáng quả lạc tiên trông tựa quả cà. và có màu vàng khi chín. Vị quả ngọt và thơm ngon, dễ ăn. Vì thế, vào những ngày hè nóng bức, bạn có thể hái quả lạc tiên về bổ đôi để nạo lấy phần thịt rồi giữ mát trong tủ lạnh và dùng dần. Loại quả này giúp thanh nhiệt với giàu dược chất và vitamin.
Cây Lạc Tiên và một số thông tin có thể bạn chưa biết
Phụ nữ mang thai có nên sử dụng lạc tiên?
Theo các tài liệu cổ xưa, cây lạc tiên không chứa chất độc và không ảnh hưởng đến thai nhi. Do đó, mọi người đều có thể sử dụng cây lạc tiên như một loại rau hay trà hãm để uống hàng ngày, kể cả đối với phụ nữ đang mang thai.
Vì vậy, đối với trường hợp phụ nữ đang mang thai gặp vấn đề về giấc ngủ có thể yên tâm sử dụng cây lạc tiên để giúp điều trị bệnh hiệu quả.
Sử dụng lạc tiên hàng ngày như thế nào?
Sử dụng cây lạc tiên để nấu nước trà uống hàng ngày bằng cách sắc hoặc hãm. Lượng dùng là khoảng 50 gram cây lạc tiên khô với 1.5 lít nước.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng cây lạc tiên theo kiểu cô đặc. Tiến hành đun sôi nhỏ lửa 20 – 40 gram cây này trong 1.5 lít nước cho tới khi cạn còn khoảng 500ml nước để tạo thành dạng siro. Bạn có thể sử dụng mỗi ngày 2 lần.
Thời điểm tốt nhất để sử dụng lạc tiên là khoảng 30 phút trước khi đi ngủ.
Cách pha trà:
- Bước 1: Dùng một nhúm lạc tiên khô khoảng 10g cùng với 150ml nước.
- Bước 2: Tráng trà bằng cách dùng 1 chút nước sôi đổ vào ấm. Bạn cần đảm bảo nước tưới đều qua 1 lượt trà. Sau đó, bạn lắc đều ấm vài lần rồi đổ phần nước này đi.
- Bước 3: Cho nước sôi ấm pha trà tùy theo sở thích đặc loãng cá nhân. Sau khoảng 5 – 7 phút, khi nước ngấm vào trà là bạn có thể thưởng thức được. Mùi vị trà sẽ thơm ngon hơn khi uống lúc còn ấm. (nguồn : higlum)
Cách nấu trà:
- Nếu không có thói quen nhâm nhi một ly trà vào mỗi sáng, bạn cũng có thể sử dụng nấu lạc tiên làm nước uống thay hàng ngày nước lọc.
- Mỗi ngày, bạn lấy khoảng 50 – 80g lạc tiên đã được phơi khô nấu trong 1.5 lít nước uống.
Lời kết
Trên đây là một số thông tin cơ bản về đặc điểm nhận dạng cũng như những công dụng hữu ích và cách dùng cây lạc tiên hàng ngày.
Mong rằng bạn đã có thêm nhiều kiến thức trong quá trình tìm hiểu về loài cây quý báu quen thuộc này. Chúc bạn có cách sử dụng đúng đắn để đạt được hiệu quả mong muốn!