Cách trồng Lan ngọc điểm – hoa bền đẹp và lưu ý

Lan rừng thì có nhiều vô kể. Mà mỗi loại thì đều có vẻ đẹp khác nhau. Trong đó nổi bật nhất cũng như được ưa chuộng nhất chính là lan ngọc điểm.

Ngoài dáng cây đẹp đẽ thì loại lan này còn cho hoa theo chùm rất tuyệt vời. Cùng với mùi hương hấp dẫn. Chưa kể nó còn nở đúng vào dịp Tết nên càng được ưu ái hơn. 

Sơ lược về lan ngọc điểm

Đặc điểm

Ngoài cái tên là lan ngọc điểm thì nó còn được gọi là ngọc điểm đai châu, lan nghinh xuân. Dù là tên nào thì danh pháp của nó cũng là Rhynchostylis Gigantea. Với đặc điểm là loại lan bản xứ nên khả năng chống chọi với nhiều loại sâu bệnh rất tốt. 

Hướng dẫn trồng và chăm sóc lan ngọc điểm (Nguồn: higlum)
Hướng dẫn trồng và chăm sóc lan ngọc điểm (Nguồn: higlum)

Loại lan này thường được người ta trồng và trổ hoa vào đúng dịp Tết Nguyên Đán. Hoa trắng tinh khôi điểm thêm những đếm tím đầy hấp dẫn khiến người ta mê mẩn. Chưa kể hương thơm của lan này cũng được đánh giá rất cao. So với nhiều loại lan có sắc nhưng không có hương thì lan ngọc điểm hơn hẳn. Chính vì thế mà người ta rất mê loại lan này.

Loại lan ngọc điểm người ta tìm thấy trên rừng thường sống tốt trên các thân gỗ cây chết.

Hình thái

Lá của lan ngọc điểm to, các hoa xếp với nhau thành chùm với kích thường lớn. Mỗi chùm có thể dài đến 1 gang tay. Bề rộng có thể vào khoảng 3 đến 4cm. Thời gian hoa giữ được khi nở cũng rất lâu. Có khi đến 4 tuần. Mà mùi hương của nó cũng thật sự hấp dẫn. Hoa lan ngọc điểm thường nở vào mùa xuân. Đó cũng là lý do vì sao nó có tên là lan nghinh xuân.

Loại lan này hầu như có thể sống ở bất cứ điều kiện thời tiết nào ở nước ta. Cũng bởi vì nó có mùa hoa nở vào dịp tháng 12 nên nếu trên bàn thờ gia tiên có cành lan ngọc điểm đang khoe sắc thì không còn gì tuyệt vời hơn nữa. Thông thường hạt lan có khả năng nảy mầm cao. Nhưng với loại lan này thì khó áp dụng bằng phương pháp nuôi cấy mô thông thường. 

Vẻ đẹp dịu dàng của hoa lan
Vẻ đẹp dịu dàng của hoa lan

Lan ngọc điểm được tìm thấy ở khu Nam Trung Bộ hay khu vực Lào, Campuchia,… Cũng nhờ khả năng chống chọi với sâu bệnh tốt nên nó có nhiều ở khu vực trên. Còn nếu mang về trồng thì đây cũng là loại lan dễ trồng. 

Ở nước ta hiện nay phổ biến là có lan màu hồng điểm tím, trắng tinh khôi, đỏ đậm hay đỏ điểm trắng. Trong đó thì đỏ đậm và đỏ điểm trắng là giống lan nhập từ Thái.

Xem thêm:

Xem thêm  Kỹ thuật trồng rau khí canh cho người mới - đảm bảo hiệu quả

Nhận biết các loại lan ngọc điểm

Lan ngọc điểm rừng và lan ngọc điểm Thái

Giống lan rừng sẽ cho hoa trắng điểm đốm đỏ tím. Kích thước cây tương đối lớn. HO tụ thành từng chùm dài chừng 1 gang tay. Bề ngang của chùm chừng 3cm. Thời gian chơi hoa rất dài. Có khi lên đến cả tháng. Mùa hoa nở vào đúng dịp Tết Nguyên Đán. Bạn có thể dễ dàng bắt gặp loại lan này ở bất cứ nơi đâu trên đất nước ta.

Lan từng có là rất dày, căng mọng với các gân lá thẳng. Lá chia thành 2 thùy với đầu lá tù. Hiện tại thì lan rừng có mùa trắng tinh, cam,  đỏ thẫm, đỏ đốm trắng hay hồng chấm tím. 

Kích thước rễ của loại lan này cũng rất to. Mục đích là để bám chắc vào giá thể và hút nước từ đó. Thông thường rễ cây sẽ có màu tím nhưng nếu sống trong điều kiện ít ánh sáng thì nó có màu xanh nhạt. 

Hiện nay có 2 loại lan ngọc điểm phổ biến là lan rừng và lan Thái. Lan Thái được ra đời bằng cách nuôi cây mô. Để phân biệt 2 loại lan này cần dựa vào những đặc điểm dưới đây!

Khám phá các loại lan rừng
Khám phá các loại lan rừng

Những đặc điểm phân biệt

– Vì sống trong môi trường mà điều kiện nhiệt độ và độ ẩm kiểm soát được nên lan Thái phát triển cực kỳ nhanh chóng. Lá cây cũng xanh tươi và không có các vết xước. Chỉ có điểm lá ngắn và to. Nhưng bù lại thì chúng xếp với nhau rất khít. 

Do tiếp xúc với nhiều ánh sáng nên thường lan rừng cho lá dài, nhỏ màu xanh sáng và thưa thớt chứ không được như châu Thái. Hoặc lá cây hay bị xước do vận chuyển hay đào. 

Giống lan rừng chỉ có 1 loại hoa duy nhất đó là trắng điểm đốm tím. Còn châu Thái thì đa dạng về màu sắc cũng như mùi hương nên rất dễ chọn. 

– Nhiều người cứ nghĩa lan từ rừng sẽ thơm nhưng thực ra giống lan nào cũng có hương thơm riêng. Thậm chí có khi mùa của lan rừng cũng không hấp dẫn như giống Thái đâu. 

Cây sóc ta

Cây sóc ta cũng là 1 loại lan ngọc điểm. Danh pháp của nó là Rhynchostylis retusa. Cây sóc ta cho hoa nhỏ được xếp thành những cành dài và kích thước lớn như chuỗi. Hoa có màu trắng điểm đốm tím.

Mùa hoa thường bắt đầu từ tháng 4. Hoa cũng thơm dịu chứ không quá nồng nàn. Lá cây dài và khá là dày. Lá có đường kẻ dọc hướng về thân. So với giống đai châu thì hoa và lá gọn hơn. 

Hướng dẫn trồng và chăm sóc lan ngọc điểm đúng cách

Nhiệt độ và ánh sáng thích hợp cho cây

Theo kinh nghiệm của nhiều người thì nên để nhiệt độ từ 26 đến 30 để cây phát triển tốt. Nhìn chung các giống lan ngọc điểm bạn hay gặp ở Sài Gòn thì có thể là lấy từ vùng cao nguyên Nam Trung Bộ. Hoặc là ở khu rừng miền Đông Nam Bộ. Đó đều là những nơi mát mẻ.

Hoặc loại lan nào có màu lạ như đỏ, gạch hay trắng thì có thể nhập từ Thái Lan. Nhưng so ra thì cây lấy từ vùng Đông Nam Bộ phát triển tốt hơn các loại khác. 

Xem thêm  Hướng dẫn trồng cây Bạch Thiên Hương xanh tốt, cho hoa đẹp

Mặc dù chịu hạn tốt nhưng dù sao giống này cũng rất thích điều kiện ẩm ướt. Nếu duy trì được độ ẩm cao thì cây rất mau ra rễ và lớn rất nhanh. Tốt nhất là nên để từ 40 đến 70% lượng ẩm.

Ánh sáng không nên để chiếu trực tiếp mà độ chiếu chỉ cần 60% là được rồi. Còn nếu để lan ở nơi râm quá thì cây phát triển kém và rất yếu. Đồng thời rễ cây cũng không khỏe nên ra hoa ít. Nhưng điều này không có nghĩa nắng chiếu nhiều thì cây cho nhiều hoa. Mà thực tế thì thời gian chiếu sáng ít thì cây sẽ cho nhiều hoa hơn. Chính vì thế mà nó mới nở vào dịp Tết đấy!

Chọn giá thể cho cây

Điều đầu tiên cần chú ý chính chọn được cây khỏe, không có sâu bệnh. Chỉ cần lá cây xanh tươi, các rễ, cành không dập nát là được. Nhất là rễ chiều dài phải từ 5cm trở lên mới được.

Chậu thích hợp cho giống này là chậu đất có lỗ thoát nước ở đáy và 2 bên. Giá thể cho cây có thể là vỏ thông, gỗ lũa hay than đều được. Cây nên tỉa các rễ già, héo hay dập rồi mới đem trồng. Chú ý là than và vỏ thông nếu dùng làm giả thể cần đập nhỏ ra nhé! Chỉ cần bằng chén hạt mít là được rồi. Cũng không cần quá nhỏ đâu. 

Các giá thể trồng lan cần được làm sạch sẽ để tránh vi khuẩn gây bệnh cho cây. Trước khi mang cây đi trồng thì bạn có thể ngâm chúng vào dung dịch Atonik. Cứ 1 gói hòa với 20l nước. Thêm khoảng 50ml B1 nữa là được. Hoặc có thể thêm 1 gói Ridomil Gold vào cũng được. Ngâm rễ cây ngập trong đó chừng nửa tiếng. Cuối cùng vớt ra và treo ở nơi thoáng giá vài ngày. 

Kỹ thuật trồng

Đây là loại lan bản xứ nên nhìn chung khả năng chống chịu sâu bệnh của nó tốt. Lan ngọc điểm rất ít khi bị sâu bệnh. Nhưng nếu là cây mang từ rừng về mà tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên nhiều luôn thì hay bị bỏng lá. Điều này dễ khiến nấm và virus tấn công. 

Cũng cần chú ý loại lan này là giống độc trụ nên điều cần nhất là phải đảm bảo giá thể đủ thoáng. Cách làm đơn giản được nhiều người áp dụng là cột lan vào 1 đoạn tre nứa thẳng. Sau đó để bên dưới khoảng 3 cục than to là được. Hoặc không thì dùng ngói cũng được.

Lan ngọc điểm dù bạn trồng giỏ hay trồng trên thân cây khác đều được. Cũng chính vì nó cần độ thông thoáng nhiều nên ngày chỉ cần tưới nước 2 lần là được. Mùa nắng thì tăng lên ngày tưới 3 lần. Đến mùa nghỉ chỉ cần suy trì ngày tưới 1 lần thôi. Thời gian nghỉ của cây tốt nhất là từ khi hoa tàn đến khi hoa bắt đầu nhú rễ con mới. 

Bón phân – thay chậu cho cây

Bạn có thể áp dụng cách dùng phân bón cho các loại lan trong họ Vanda để áp dụng cho lan ngọc điểm. Chú ý lan ngọc điểm có 3 tháng nghỉ ngơi. Thời gian thường là từ tháng 2 đến tháng 4. Do đó thời điểm này bạn không cần bón phân chỉ cần tưới nước ngày 1 lần là được.

Xem thêm  Top 17 loại cây ưa bóng nên trồng - đặc tính và lưu ý

Sau đó đến tháng 12 khi cây đã có nụ thì bón phân 10-20-20 thay cho 30-10-10. Việc này chỉ cần thực hiện trước khi hoa nở 1 tuần. Kéo dài đến khi hoa tàn là được. Sau đó thì lại thay thế bằng phân 10-20-30 cho cây đủ sức sống trong mùa nghỉ. 

Các vấn đề như thay chậu, chọn giá thể hay nhân giống thì lan ngọc điểm không khác gì lan thuộc giống Vanda khác. Nhưng loại lan này có mùa nghỉ nên nếu thay chậu cần tiến hành khi mùa mưa đến. Nếu thay sai thời điểm thì thực era cây vẫn lớn nhưng sẽ chậm phát triển. 

Nhân giống lan ngọc điểm như nào?

Cách này được nhiều người áp dụng. Đó là ép cây nằm thẳng để cây cho nhiều mầm. Lúc ép người ta sẽ ép từ ngọn đến gốc và ép thẳng để dáng cây được đẹp. Theo đó thời gian ép càng dài thì lại càng có nhiều mầm. Nhìn chung thì cách này dành cho người chơi lan nghệ thuật thì đúng hơn. 

Hoặc bạn treo ngược cây lên rồi để ngọn cây cắm xuống. Như vậy thì cây sẽ cho con nhiều hơn. Tuy nhiên khi con ra rồi thì cây lan sẽ cong giống con tôm. 

Hoặc người ta sẽ nhân giống trong ống nghiệm trước rồi mới mang đi trồng. Thường thì các trang trại trồng lan hay áp dụng cách này. Bởi chúng sẽ mang lại kết quả tốt hơn. 

Cách giục lan ra hoa

Điều kiện tiên quyết để có thể kích cây ra hoa là cây không sâu bệnh. Có như vậy cây mới đủ sức để ra hoa. Đồng thời rễ cây cũng phải tốt thì mới hấp thụ được dưỡng chất từ phân bón hay nước tưới. 

Thông thường người ta sẽ phun thuốc kích thích ra hoa trước 1 tháng. Nhưng cũng có thể thay đổi căn cứ vào nhiều yếu tố khác nữa. Cây nào cành ngắn ra hoa nhiều thì chỉ cần kích ngắn thôi. Còn cây nào cành dài hoa ra chậm thì nên kích dài hơn.  

Đến gần Tết thì tùy vào thời tiết nóng lạnh mà hoa ra sớm hay muộn. Trời nóng thì hoa mau nở mà trời lạnh thì hoa nở muộn hơn. Thời gian từ khi nách lá hơi nhú nụ đến khi hoa nở bung cần 1 tháng cơ đấy! Do đó nếu thích thì bạn có thể dùng thuốc kích bông cho cây. 

Phòng trừ bệnh cho cây

Nhìn chung so với các loại lan khác thì lan ngọc điểm thích nghi với điều kiện khí hậu nước ta tốt. Chính vì thế mà khả năng chống chọi với sâu bệnh cũng rất cao.

Nhìn chung là ít khi mắc sâu bệnh hơn so với các loại lan khác. Nhưng theo quan sát thì giống lan mang từ rừng về hay bị bỏng lá, nấm gây bệnh tấn công mạnh. Cách điều trị cho nó khá đơn giản. Đều đặn 1 tháng phun 1 lần khi mùa mưa để để ngừa bệnh là được. Trước khi trồng cây cũng nên phun 1 lượt trước. 

Kết luận

Như vậy là mình đã giới thiệu xong về lan ngọc điểm rồi đấy! Với những thông tin này chúng mình tin các bạn sẽ trồng được 1 chậu lan ngọc điểm như ý. Để làm đẹp cho không gian sống. Nhất là với những ai mới lần đầu chơi lan. Cũng như biết được cách trồng và chăm sóc lan ngọc điểm đúng cách phải không nào?

Xem thêm:

4.5/5 - (8 votes)